Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) to kluczowa transakcja dla wielu przedsiębiorców działających na terenie Unii Europejskiej. Polega ona na nabyciu prawa do dysponowania towarem jak właściciel, który jest następnie transportowany z jednego kraju UE do innego. Zrozumienie zasad WNT jest niezbędne do prawidłowego rozliczania podatku VAT, co pozwala uniknąć problemów z organami podatkowymi. Przyjrzyjmy się bliżej temu zagadnieniu, aby rozwiać wszelkie wątpliwości.
Czym dokładnie jest WNT?
Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o podatku od towarów i usług, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) ma miejsce wtedy, gdy następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, a towar ten jest wysyłany lub transportowany z jednego państwa członkowskiego UE do innego. Oznacza to, że aby transakcja została zakwalifikowana jako WNT, musi spełniać łącznie kilka warunków:
- nabywca i dostawca – zarówno nabywca, jak i dostawca muszą być podatnikami VAT lub podatnikami podatku od wartości dodanej, prowadzącymi działalność gospodarczą,
- przeniesienie prawa do rozporządzania – musi dojść do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel na nabywcę,
- transport towaru – towar musi być fizycznie przetransportowany z jednego kraju UE do innego,
- cel nabycia – nabyte towary muszą być przeznaczone do wykorzystywania w działalności gospodarczej nabywcy.
Warto pamiętać, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów dotyczy również sytuacji, gdy polska firma kupuje towar od innej polskiej firmy, ale towar jest transportowany z innego kraju UE. Kluczowy jest fakt przemieszczenia towaru między krajami członkowskimi UE.
Status podatkowy a transakcje WNT
Status podatnika VAT ma kluczowe znaczenie dla rozliczania transakcji WNT. Co do zasady, czynni podatnicy VAT mają obowiązek rozliczenia podatku VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Obowiązek ten polega na wykazaniu w deklaracji VAT zarówno podatku należnego (VAT od nabycia), jak i podatku naliczonego (podlegającego odliczeniu). W efekcie, transakcja jest neutralna podatkowo, pod warunkiem spełnienia warunków do odliczenia VAT.
Nie wszyscy podatnicy VAT są jednak zobowiązani do rozliczania WNT. Zwolnieni z tego obowiązku są:
- rolnicy ryczałtowi,
- podatnicy wykonujący wyłącznie czynności zwolnione z VAT,
- podatnicy zwolnieni z VAT podmiotowo (ze względu na niskie obroty), pod warunkiem, że wartość WNT nie przekroczyła w danym roku podatkowym kwoty 50 000 zł.
Podatnicy zwolnieni z VAT mogą jednak dobrowolnie wybrać opodatkowanie transakcji WNT. W takim przypadku muszą zarejestrować się jako podatnicy VAT-UE i rozliczać podatek VAT od nabywanych towarów. Taka opcja może być korzystna, gdy stawka VAT w kraju dostawcy jest wyższa niż w Polsce. Należy jednak pamiętać, że wybór ten jest wiążący przez okres 2 lat.
Obowiązek podatkowy i stawki VAT w WNT
Moment powstania obowiązku podatkowego w transakcjach WNT jest ściśle określony w przepisach ustawy o VAT. Zgodnie z art. 20 ust. 5 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez dostawcę, jednak nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru. Oznacza to, że jeśli faktura zostanie wystawiona przed 15. dniem miesiąca następującego po miesiącu dostawy, to obowiązek podatkowy powstaje w dniu wystawienia faktury. Natomiast jeśli faktura zostanie wystawiona po tym terminie lub nie zostanie wystawiona wcale, obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy.
W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów stosuje się stawki VAT obowiązujące w kraju nabywcy. Oznacza to, że polski podatnik nabywający towar w ramach WNT ma obowiązek naliczyć podatek VAT według stawek obowiązujących w Polsce. Obecnie w Polsce obowiązują następujące stawki VAT:
- stawka podstawowa: 23%
- stawka obniżona: 8% (np. na niektóre artykuły spożywcze, usługi gastronomiczne)
- stawka obniżona: 5% (np. na niektóre książki, czasopisma)
- stawka 0% (np. na eksport towarów)
W przypadku WNT najczęściej stosowana jest stawka podstawowa 23%. Należy jednak pamiętać, że niektóre towary mogą być objęte stawkami obniżonymi.
Prawidłowe rozliczenie i księgowanie WNT
Prawidłowe rozliczenie WNT wymaga uwzględnienia kilku istotnych elementów:
- Rejestracja VAT-UE: Przede wszystkim, czynny podatnik VAT, który dokonuje transakcji WNT, powinien być zarejestrowany jako podatnik VAT-UE. Rejestracji dokonuje się poprzez złożenie formularza VAT-R w urzędzie skarbowym.
- Ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego: Należy prawidłowo ustalić, kiedy powstaje obowiązek podatkowy w danej transakcji. Co do zasady jest to moment wystawienia faktury przez dostawcę, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy.
- Naliczenie podatku VAT: Należy naliczyć podatek VAT według stawek obowiązujących w Polsce. Podstawą opodatkowania jest kwota, którą nabywca zobowiązał się zapłacić, pomniejszona o podatek od wartości dodanej. Może być ona powiększona o koszty dodatkowe, takie jak transport czy ubezpieczenie.
- Wykazanie transakcji w deklaracji VAT: Transakcję WNT należy wykazać w deklaracji VAT (JPK_V7M lub JPK_V7K) w części dotyczącej podatku należnego i naliczonego.
- Złożenie informacji podsumowującej VAT-UE: Podatnicy VAT-UE mają obowiązek składania informacji podsumowujących VAT-UE, w których wykazują wartość dokonanych wewnątrzwspólnotowych transakcji.
Księgowanie WNT wymaga poprawnego ujęcia faktury zakupu w księgach rachunkowych oraz w ewidencji VAT. Fakturę dokumentującą WNT należy zaksięgować jako zakup towarów handlowych lub materiałów, z jednoczesnym wykazaniem podatku VAT należnego i naliczonego. W programach księgowych zazwyczaj istnieje specjalna opcja do księgowania WNT, która automatycznie generuje odpowiednie zapisy w ewidencji VAT. Należy pamiętać o wprowadzeniu numeru VAT-UE kontrahenta oraz o prawidłowym przeliczeniu kwoty w walucie obcej na złote.
WNT a platformy e-commerce
Coraz więcej przedsiębiorców prowadzi sprzedaż na Amazon i innych platformach e-commerce, co wiąże się z częstymi transakcjami wewnątrzwspólnotowymi. W takim przypadku należy pamiętać o kilku istotnych kwestiach:
- rejestracja VAT-UE: Jeśli planujesz sprzedawać towary do innych krajów UE, musisz zarejestrować się jako podatnik VAT-UE,
- prawidłowe fakturowanie: Wystawiając faktury dla kontrahentów z innych krajów UE, należy pamiętać o podaniu ich numeru VAT-UE oraz o zastosowaniu odpowiedniej stawki VAT (zazwyczaj 0%, jeśli nabywca jest podatnikiem VAT-UE),
- rozliczanie VAT: Należy prawidłowo rozliczać podatek VAT z tytułu WNT, wykazując go w deklaracji VAT i informacji podsumowującej VAT-UE,
- przemieszczenie towarów: Należy monitorować przemieszczenie towarów między krajami UE, aby prawidłowo ustalić, czy dana transakcja podlega WNT.
Jeśli korzystasz z modelu Amazon FBA, pamiętaj, że przemieszczenie towarów do magazynów Amazon w innych krajach UE może być traktowane jako WNT. W takim przypadku należy zarejestrować się jako podatnik VAT w kraju, w którym znajduje się magazyn Amazon, i rozliczać podatek VAT zgodnie z lokalnymi przepisami.
Podsumowanie i zaproszenie do dalszego działania
Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów to zagadnienie, które dotyczy wielu przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie Unii Europejskiej. Zrozumienie zasad WNT jest kluczowe dla prawidłowego rozliczania podatku VAT i uniknięcia problemów z organami podatkowymi.
Pamiętaj, że WNT występuje, gdy następuje transport towaru z jednego kraju UE do drugiego, a zarówno nabywca, jak i dostawca są podatnikami VAT. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez dostawcę, jednak nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy. Należy pamiętać o prawidłowym rozliczaniu podatku VAT z tytułu WNT, wykazując go w deklaracji VAT i informacji podsumowującej VAT-UE. Jeśli planujesz sprzedawać na Amazon, upewnij się, że znasz zasady WNT i jesteś zarejestrowany jako podatnik VAT-UE. Pamiętaj też, że przemieszczenie towarów do magazynów Amazon FBA w innych krajach UE może być traktowane jako WNT.
Potrzebujesz wsparcia w prawidłowym rozliczaniu WNT lub planujesz ekspansję na platformach e-commerce? Skontaktuj się z nami! Pomożemy Ci w prawidłowym rozliczaniu transakcji wewnątrzwspólnotowych, abyś mógł skupić się na rozwoju swojego biznesu. Sprawdź naszą ofertę od AMZTeam.Pro i przekonaj się, jak możemy uprościć Twoje operacje.
Zobacz również – Wishlista: Twój osobisty asystent zakupowy i potężne narzędzie e-commerce
